Հ Ա Մ Ա Ձ Ա Յ Ն Ա Գ Ի Ր
Հայաստանի Հանրապետության կառավարության եվ Արգենտինայի Հանրապետության կառավարության միջԵՎ բույսերի պաշտպանության եվ ֆիտոսանիտարական կարանտինի բնագավառներում համագործակցության մասին
Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը և Արգենտինայի Հանրապետության կառավարությունը, այսուհետ՝ Կողմեր,
ցանկանալով ամրապնդել երկկողմ համագործակցությունը բույսերի պաշտպանության և ֆիտոսանիտարական կարանտինի բնագավառներում,
նպատակ ունենալով պաշտպանել երկու պետությունների տարածքները բույսերի որոշ հիվանդությունների, վարակների և մոլախոտերի (այսուհետ՝ կարանտինային վարակներ) ներմուծումից ու տարածումից և սահմանափակել դրանց կողմից պատճառվող վնասները, ինչպես նաև դյուրացնել բույսերի և բուսական ծագման արտադրանքի փոխադարձ առևտուրը և փոխանակումը,
համաձայնեցին հետևյալի մասին.
Հոդված 1
Սույն Համաձայնագրի ներքո օգտագործվող տերմիններն ունեն հետևյալ նշանակությունը.
- բույսեր՝ կենդանի բույսեր և դրանց կենդանի մասեր` ներառյալ սերմերը և սաղմապլազման.
- բուսական արտադրանք՝ չվերամշակված բուսական ծագման արտադրանք (ներառյալ հացահատիկային բույսերը), ինչպես նաև վերամշակված արտադրանք, որոնք իրենց բնույթով կամ վերամշակման արդյունքում կարող են վտանգ ներկայացնել վարակների ներմուծման կամ տարածման հետ կապված.
- կանոնակարգվող առարկա՝ որևէ բույս, բուսական արտադրանք, պահեստ կամ փաթեթավորման վայր, բեռնարկղ, հող և այլ օրգանիզմ կամ նյութ, որը կարող է պարունակել կամ տարածել վարակներ, որոնք ենթակա են ֆիտոսանիտարական միջոցառումների անցկացմանը, մասնավորապես, միջազգային փոխադրման ժամանակ.
- ֆիտոսանիտարական գործողություն՝ որևէ պաշտոնական գործողություն, ինչպիսին է ստուգումը, տեստավորումը, հսկողությունը կամ ախտահանումը, որն իրականացվում է ֆիտոսանիտարական կանոնների կամ ընթացակարգերի կիրառմամբ.
- կանոնակարգվող վարակ` կանոնակարգվող կարանտինային կամ ոչ կարանտինային վարակ.
- կարանտինային վարակ՝ ռիսկային գոտու համար տնտեսական պոտենցիալ կարևորություն ներկայացնող վարակ, որը դեռևս գոյություն չունի, կամ եթե գոյություն ունի, ապա տարածված չէ և գտնվում է պաշտոնական հսկողության ներքո.
- կանոնակարգվող ոչ կարանտինային վարակներ՝ ոչ կարանտինային վարակներ, որոնց առկայությունը բույսերում կարող է ունենալ անընդունելի տնտեսական ազդեցություն, և այդ պատճառով էլ այն կանոնակարգվում է ներմուծող Կողմի տարածքում.
- կարանտինային վարակներ՝ ներքին տնտեսության համար պոտենցիալ կարևորություն ներկայացնող և Կողմերի կանոններով սահմանված վնասակար օրգանիզմներ, որոնք դեռևս գոյություն չունեն, կամ եթե գոյություն ունեն, ապա տարածված չեն և գտնվում են հսկողության ներքո:
Հոդված 2
Սույն Համաձայնագրով նախատեսված հատուկ համագործակցությունը պետք է իրականացվի յուրաքանչյուր Կողմի պետությունում գործող կիրառելի կանոնների և կարանտինային վարակների ցուցակի համաձայն (Հավելված 2):
Հոդված 3
Կողմերը պարտավորվում են կիրառել ցանկացած հնարավոր միջոց՝ մի Կողմի տարածքից դեպի մյուս Կողմի տարածքը կարանտինային վարակների անցումը կանխելու համար:
2-րդ Հավելվածում նշված կարանտինային վարակների ցուցակը կազմում է սույն Համաձայնագրի անբաժանելի մասը:
Կողմերի իրավասու մարմինները փոխադարձ համաձայնությամբ կարող են փոխել կամ լրացնել կարանտինային վարակների ցուցակը:
Վերոհիշյալ փոփոխությունների ու լրացումների և դրանց ուժի մեջ մտնելու օրվա մասին դիվանագիտական ուղիներով կհաղորդվի մյուս Կողմի իրավասու մարմիններին:
Հոդված 4
Մյուս Կողմի տարածքում կանոնակարգվող վարակների ներմուծումը և տարածումը կանխելու համար բույսերի կամ բուսական արտադրանքի ցանկացած արտահանում պետք է ուղեկցվի Կողմի՝ այդ նպատակով նշանակված մարմնի կողմից տրված ֆիտոսանիտարական վկայագրով, որը պետք է համապատասխանի Ֆիտոսանիտարական պաշտպանության միջազգային կոնվենցիային (IPPC):
Ֆիտոսանիտարական վկայագիրը պետք է հաստատի.
- որ արտահանվող բույսերը և բուսական ծագման արտադրանքը զերծ են կանոնակարգվող վարակներից, որոնք նշված են սույն Համաձայնագրի Հավելվածում և որոնք հաստատվել են որպես ֆիտոսանիտարական պահանջներ յուրաքանչյուր ապրանքի համար` համաձայն համապատասխան Վարակի ռիսկի անալիզին.
- այդ բույսերի և բուսական արտադրանքի ծագման վայրը.
- ախտահանումը, որին ենթարկվել է բույսը.
Բուսական արտադրանքի վերարտահանման դեպքում ծագման երկիրը պետք է նշվի:
Հոդված 5
Կանոնակարգվող առարկաները ենթակա են ֆիտոսանիտարական վերահսկման՝ Կողմերի համապատասխան կանոնների և կանոնակարգումների համաձայն:
Հոդված 6
Ֆիտոսանիտարական վկայագիրը չի բացառում մի Կողմի տարածքից մյուս Կողմի տարածք ներմուծվող բույսերի և բուսական արտադրանքի նկատմամբ ներմուծող Կողմի հսկողության իրավունքը:
Հոդված 7
Ֆիտոսանիտարական կանոններին հակասող յուրաքանչյուր կարանտինային վարակի կամ իրավիճակի հայտնաբերման դեպքում ներմուծող Կողմի իրավասու մարմինը պետք է այդ մասին անհապաղ հայտնի արտահանող Կողմի իրավասու մարմնին:
Հոդված 8
Կանոնակարգվող վարակների ներմուծումն ու տարածումը կանխելու նպատակով Կողմերը պետք է իրավունք ունենան ձեռնարկելու համապատասխան ֆիտոսանիտարական միջոցներ` որպես Վարակների ռիսկի անալիզի արդյունք:
Հոդված 9
Կողմերը արգելում են հողի ներկրումը (բացառությամբ տորֆի), ինչպես նաև խոտի, ծղոտի, մամուռի, կեղևի կամ այլ նյութերի օգտագործումը իբրև փաթեթավորման նյութ, որոնք կարող են ներս բերել կամ տարածել կարանտինային վարակներ:
Հոդված 10
Երկու երկրների դիվանագիտական ներկայացուցիչներին և նրանց անձնակազմերին ուղարկված` բույսերի և բուսական արտադրանքի փոխանակումները պետք է համապատասխանեն սույն Համաձայնագրի ֆիտոսանիտարական պահանջներին:
Հոդված 11
Կողմերը պետք է ապահովեն ֆիտոսանիտարական հսկողություն սահմանային կետերում (մայրուղիներ, երկաթգիծ, ծովային և օդային ուղիներ), որոնք ստեղծված են բույսերի կամ բուսական ծագման արտադրանքի ներկրման, արտահանման կամ տարանցման համար:
Հոդված 12
Երկու Կողմերը, ընդունելով գիտական բնագավառում համագործակցության առավելությունները և հնարավորության դեպքում բույսերի պաշտպանության մեթոդների և միջոցների միասնականացման պատշաճ հնարավորությունը, կխրախուսեն համագործակցությունը հետևյալ միջոցներով.
- տեղեկատվության փոխանակում անտառների և մշակաբույսերի ֆիտոսանիտարական վիճակի, վարակների դեմ պայքարի միջոցների, ինչպես նաև ստացված արդյունքների մասին.
- ֆիտոսանիտարիայի և բույսերի պաշտպանության վերաբերյալ օրենքների, կանոնների և մասնագիտական գրականության փոխանակում, որը այս բնագավառում երկու երկրների փորձագետների համար կապահովի ավելի խորը գիտելիքների ձեռքբերումը:
Հոդված 13
Կողմերը կարող են միմյանց տրամադրել տեղեկատվություն կարանտինային վարակների հայտնաբերման կամ տարածման մասին` նշելով, որ Կողմերից ոչ մեկը չի կարող ստացված տեղեկատվությունը տրամադրել երրորդ երկրի:
Հոդված 14
Սույն Համաձայնագրին համապատասխանելու նպատակով, անհրաժեշտության դեպքում, Կողմերը կարող են իրենց ներկայացուցիչների միջոցով կազմակերպել համատեղ խորհրդակցություններ:
Կողմերը ժամանակ առ ժամանակ կորոշեն խորհրդակցությունների անցկացման ժամանակը, տեղն ու օրակարգը, ինչպես նաև ծախսերը հոգալու եղանակը:
Հոդված 15
Սույն Համաձայնագրի մեկնաբանման և իրականացման հետ կապված վիճելի հարցերը Կողմերը կլուծեն ուղղակի կապերի միջոցով կամ այլ ընդունելի եղանակներով: Եթե այս ճանապարհով հնարավոր չլինի համաձայնության հասնել, վեճերը կլուծվեն դիվանագիտական ուղիներով:
Հոդված 16
Սույն Համաձայնագրի համակարգման և իրականացման համար Կողմերի պատասխանատու իրավասու մարմիններն են.
- արգենտինական կողմից՝ գյուղատնտեսության, անասնապահության, ձկնաբուծության և սննդամթերքի քարտուղարությունը.
- հայկական կողմից՝ գյուղատնտեսության նախարարությունը:
Սույն Համաձայնագրի իրականացման նպատակով Կողմերի իրավասու մարմինները ուղղակի կապի մեջ կլինեն և կարող են համաձայնագրեր կնքել այդ նպատակով:
Հոդված 17
Սույն Համաձայնագրի դրույթները չպետք է ազդեն Կողմերի այն պարտավորությունների վրա, որոնք բխում են այլ երկկողմ և բազմակողմ համաձայնագրերից:
Հոդված 18
Սույն Համաձայնագիրն ուժի մեջ կմտնի վերջին ծանուցումից հետո վաթսուներորդ (60) օրը, որով Կողմերը միմյանց ծանուցում են դրա ուժի մեջ մտնելու համար իրենց ներպետական պահանջների ավարտի մասին:
Հոդված 19
Սույն Համաձայնագիրը կնքվել է հինգ տարի ժամկետով: Այն ինքնաբերաբար կերկարաձգվի հաջորդ հինգ տարվա համար, եթե Կողմերից որևէ մեկը առնվազն վեց ամիս առաջ մյուս Կողմին չծանուցի այն դադարեցնելու իր մտադրության մասին:
Կատարված է Երևան քաղաքում, 2005 թվականի օգոստոսի 30-ին, երկու բնօրինակով, յուրաքանչյուրը՝ հայերեն, իսպաներեն և անգլերեն, ընդ որում, բոլոր օրինակներն էլ հավասարազոր են:
Տեքստի մեկնաբանման հետ կապված տարաձայնություններ առաջանալու դեպքում նախապատվությունը կտրվի անգլերեն տեքստին:
Համաձայնագիրն ուժի մեջ է մտել 2007 թ. հուլիսի 22-ին: